Yoram Jacobs | woensdag 26 Okt 2016, 19:00

Mafia 3 is een game die gemengde gevoelens oproept. Lees hier ons bloederige oordeel!

Het moest een simpele kraak worden. Gewoon in en uit, alles was geregeld. Lincoln Clay, Vietnam veteraan en zijn goede maat Giorgi, zoon van een grote Maffiabaas, stonden op het punt om vele miljoenen te stelen op een slinkse manier, die weinig tot geen levens zou kosten. Iedereen blij. Uiteraard liep alles anders.

In Mafia 3 speel je als Lincoln Clay, een soldaat die de Vietnam oorlog graag achter zich laat en vooruit wil kijken. Samen met wat vrienden besluit hij om in opdracht van Sal Marcano, de grote Maffiabaas van New Bordeaux, een grote kraak te zetten. De game stort je direct in deze intromissie, waarin je de controls leert en kennis maakt met de personages.

Flash forward

De introductie wordt vergezeld door flashes forward; documentaire beelden die praten over Lincoln in de verleden tijd, waarin wordt gesproken over 'wat er allemaal gebeurd is'. Ik vond dit een erg toffe manier om het verhaal van de game te vertellen; we zien Father James, een pastoor die Lincoln nog kent vanuit zijn jeugd die aan de camera uitlegt wat zijn visie is op het hele verhaal. Ook maken we kennis met John Donovan, een CIA agent die samen heeft gediend met Lincoln in Vietnam. Hij wordt ondervraagd door een commissie, wat natuurlijk een heleboel vragen oproept.

De intromissie duurt vrij lang en gaat gepaard met veel sprongen in de tijd, waardoor het soms wat chaotisch overkomt. Gelukkig is dit tijdelijk en krijgen we vrijwel in het begin van de game te zien dat Sal Marcano Lincoln op een genadeloze manier verraadt. Geloof me, dit is geen spoiler, want het hele verhaal draait maar om een ding; wraak nemen.

Sympathy for the Devil

Lincoln overleeft uiteraard en zint op bloedige wraak. Maar zomaar even bij de grote capo van de Italiaanse maffia van New Bordeaux naar binnen lopen en hem een kogel door het hoofd jagen? Dat gaat natuurlijk niet.

Lincoln overleeft uiteraard en zint op bloedige wraak. Maar zomaar even bij de grote capo van de Italiaanse maffia van New Bordeaux naar binnen lopen en hem een kogel door het hoofd jagen? Dat gaat natuurlijk niet.

Je zult onderaan de hiërarchie moeten starten en eerst wat lagere figuren moeten uitschakelen, zo luidt de opdracht aan Lincoln. Het is een structuur die we kennen uit veel andere games, een handige manier om je lekker lang bezig te houden met het omleggen van vijanden die oplopen in rang tot je uitkomt bij de eindbaas. In Mafia 3 is dit als volgt opgebouwd: om een lagere capo te dwingen zich te laten zien moet je zijn 'rackets', zijn criminele handel, de vernieling in helpen. Ook dit gaat natuurlijk niet zonder slag of stoot; je moet daarvoor eerst een informant vinden. Gelukkig helpt John Donovan je daar mee; hij heeft 'tijdelijk wat spullen geleend van de CIA' en luistert de maffia af, waardoor hij Lincoln kan vertellen waar iemand zich bevindt.

Nadat je de informant vriendelijk hebt verzocht om te vertellen waar de cruciale onderdelen van de racket zich bevinden, is het aan Lincoln Clay om huis te houden. De rackets variëren van drugs en prostitutie tot gokken en wapens. Het devies is telkens hetzelfde; sloop voor een bepaald bedrag aan spullen, schakel 'enforcers' uit, enzovoorts, tot een onderbaas zich laat zien. Dan kun je hem een bezoekje brengen en hem vervolgens omleggen of dwingen om voor jou te werken. Schakel een paar van dit soort figuren uit en dan verschijnt er een figuur die op je 'kill list' staat, een daadwerkelijk doelwit, zullen we maar zeggen. Van dit soort doelwitten zijn er uiteindelijk maar een stuk of acht, maar om daar te komen zul je heel wat onderbazen, enforcers en andere maffiosi koud moeten maken. Tijdens het verhaal ontmoet je ook nog andere criminelen die Sal Marcano ook niet hoog hebben zitten. Deze figuren moet je te vriend houden, dit doe je weer door de overgenomen rackets te verdelen onder hen. Zij staan weer een deel van hun inkomsten af, waardoor jij weer wapens, munitie en andere benodigdheden kunt kopen bij de wapenhandelaar. Favorieten van mij: het pistool met geluiddemper, de Screaming Zemi, een voodoopop die rook verspreidt en vijanden met een raar gilletje afleidt. De game biedt je gelukkig veel keuze aan wapens. Die ogen allemaal krachtig en zijn leuk om te gebruiken.

Openlijk racisme

Het vinden en doden van je vijanden brengt veel reisuren met zich mee door de omgeving van New Bordeaux. De stad, gebaseerd op New Orleans, is werkelijk prachtig. De map is enorm en toont je gebieden die variëren van de bayous tot die bekende witgeverfde statige houten huizen en gezellige barretjes die ontzettend mooi zijn vormgegeven qua interieur. Tel daarbij op dat je overal wel in aanraking komt met de heelrijke soundtrack van Mafia 3 en je waant je echt in 1968. De stad ademt authenticiteit. Maar die prachtige authenticiteit gaat uiteraard ook gepaard met de duistere kant van dat tijdperk.

Ik heb het natuurlijk over de segregatie van rassen, openlijk racistisch gedachtegoed en het veelvuldig gebruik van het N-woord. Bij de start van de game werd hier al op gewezen; de makers gaven aan dat zij hun ogen niet sluiten voor dit aspect van het tijdperk en het is prijzenswaardig dat dit zo 'goed' is verwerkt in de game. Op straat hoorde ik al vaak gesprekken tussen blanke mensen die hun afkeer uitspraken over het mengen van rassen en andere neerbuigende uitspraken over alles wat niet blank is. Ook in de vele cutscenes kwam de ene racistische uitspraak na de andere.

Ik moest pas echt slikken toen ik bij een barretje aankwam, waar leuke muziek uit schalde. Ik liep er op af las een bordje 'No colored allowed'. Bij het betreden van de bar (wat nou, ik mag er niet in?), liep de eigenaar dreigend op me af en voegde er ook nog even aan toe 'This is whites only, boy'.
Het is akelig en authentiek tegelijk, het raakt je als mens maar voegt tegelijkertijd extra motivatie toe om Lincoln te helpen op zijn pad van vernietiging.

Het racisme uit zich ook op een andere manier; de politie reageert sneller en feller in blanke wijken, dan in de buurten van etnische minderheden. Bega je een misdrijf in de 'betere' wijken, dan mag je wel heel snel wegsprinten. Is de politie dan zo angstaanjagend? Dat ligt eraan. Vlucht je per auto, dan mag je je opmaken voor een lange rit. De politie is namelijk erg bedreven in de achtervolging. Stap je echter uit en ren je door steegjes weg, dan is er niets aan de hand. En dat 'niets aan de hand' gevoel hield ik de hele game wel, als het gaat om onze vrienden in het blauw. Ja, als een voetganger ziet dat je een wapen draagt of een misdaad begaat, dan bestaat er een kans dat hij of zij de politie gaat bellen. Maar loop rustig achter die paniekzaaier aan en geef hem een slag voor zijn hoofd en het probleem is opgelost. Tenzij er weer iemand gaat bellen en de politie toch gealarmeerd wordt. Dan krijg je op je mini map een blauwe cirkel te zien. Krijgt de politie je in het vizier in die cirkel, dan begint de achtervolging. Stap je buiten die cirkel, dan kun je bij wijze van spreken gewoon zwaaien naar diezelfde agenten, maar ze gaan je niet achterna. Ga je de strijd aan met de politie, dan is het vrij snel over en uit; men komt namelijk met overweldigende aantallen op je af, los van je misdrijf. Ik vond dit geheel een ouderwets en lui systeem; het wordt echt eens tijd dat ontwikkelaars met een heel ander opsporingssysteem komen, waar je het gevoel hebt dat je echt moet vluchten, zonder dat het onmogelijk of vervelend wordt gemaakt.

Matige afwerking

Hoewel de stad dus prachtig is vorm gegeven, heeft de grafische afdeling van de ontwikkelstudio behoorlijk wat steken laten vallen. Het eerste wat me ontzettend ergerde was de helderheid. Ik kon 's nachts geen hand voor ogen zien, dus paste ik de helderheid aan. Dit leverde alleen overdag weer een overbelichte stad op. Na tig keer bijstellen kreeg ik gewoon geen goede balans en koos ik maar voor zichtbaarheid. De game heeft ook de vreemde gewoonte om objecten een vreemde glans mee te geven, het zogenaamde bloom effect. Dit is bedoeld om een natuurlijk lichteffect te geven, maar dit is niet het geval in Mafia 3. De belichting is echt ontzettend slecht gedaan in de game. Soms kreeg ik een zon te zien die alles, maar dan ook alles, verblindde. Ik moest bijna op de tast vooruit zien te komen. Ook kwam ik rare situaties tegen, waarin het plotseling nacht werd. Zonder enige overgang. Of was er sprake van fel maanlicht, zonder een maan. Vreemd, maar vooral heel slordig.

De textures zijn verder lang niet altijd even gedetailleerd, waardoor het lijkt alsof we een game van een aantal jaren geleden spelen. Ook zijn de animaties van NPC's houterig en herhalend; ik weet niet hoe vaak ik een maffioso zijn armen om zijn lijf heb zien slaan, alsof hij een warming up doet. Bots je tegen een friendly NPC op, dan komt er een rare brul uit, wat echt nergens op slaat. Wellicht is men vergeten hier passende audio voor te zoeken. Het zorgde voor een hoop ergernis bij mij.

De performance van de game is helaas nog treuriger. Regelmatig stopte de game er volledig mee, nog vaker kreeg ik te maken met freezes van vijf(!) seconden en algemene slowdown. Om maar te zwijgen over de vele, vele glitches die de game rijk is. Denk hierbij aan auto's die uit het niets verschijnen, soms zelfs op elkaar! Of wat dacht je van een vijand die na een dodelijke messteek, gewoon opstaat, op mij afrent en mij weer aanvalt? Ook was ik niet te spreken over het feit dat Lincoln wel kan klimmen over een schutting van 1.90 meter, maar dat twee meter echt te veel was voor een getrainde soldaat. Bepaalde muurtjes van 30 centimeter waren ook onneembaar, struiken langs de weg leken wel van beton, sommige objecten, zoals kruiwagens en olievaten, waren niet verplaatsbaar, etc. De game heeft nog veel meer van dit soort merkwaardige dingen, waardoor ik makkelijk kan concluderen; deze game is nog lang niet af.

Het spel moet het vooral hebben van het gevoel van wraak nemen en ondanks het feit dat de missiestructuur enorm herhalend is, vond ik de combat toch heerlijk. Het bleef leuk om achter een nietsvermoedende redneck of gangster te kruipen en hem te trakteren op een combat knife in zijn nek of gezicht. Of om een vijand te lokken met een fluitje en hem over een muur heen te sleuren. Dit komt volgens mij door het gevoel dat je steeds dichterbij komt en je als een roofdier op jacht bent; dat is nu eenmaal een lekker gevoel. En bepaalde missies zullen je nog wel even bijblijven!

Het is alleen zo jammer dat de Mafia franchise nog steeds dezelfde keuzes maakt als in vorige delen; er is helemaal niets te beleven in de stad, op het verhaal en wat side missions na. Je kunt geen races doen, geen overvallen plegen of andere manieren om extra geld te verdienen, er zijn geen NPC's waar je mee kunt praten, etc. Zodra het verhaal er op zit, heb je dus geen reden om terug te keren naar New Bordeaux.

Conclusie

Mafia 3 is een opmerkelijke game. De stad is een parel, die de jaren '60 in de VS op akelige maar nauwkeurige wijze portretteert. Het thema van wraak is de grote drijfveer achter de game en dat doet het goed. De game is echter op technisch vlak soms schrikbarend en op grafisch gebied gedateerd. Na het verhaal is er absoluut niets meer te doen en dat is godslastering in het open world genre.