Casper Egas | Thursday 24 Jul 2025, 15:02

Altijd al je eigen busbedrijf willen beginnen? Misschien is City Bus Manager iets voor jou!

Gespeeld op Xbox Series X. Geoptimaliseerd voor Xbox Series S/X.

Sommige mensen kijken er wel eens van op, iemand van veertig zonder rijbewijs. In mijn gezin was het verre van standaard om op je achttiende rijlessen te nemen. Mijn moeder heeft een rijbewijs en een van mijn twee broers ook, de rest niet. Ik heb het nooit nodig gevonden, want mijn werk als aardrijkskundeleraar bereik ik op de fiets en voor de rest voldoet het openbaar vervoer vaak goed.

De combinatie van het managen van een busmaatschappij en het gebruik van kaarten van zowat elke stad van de wereld ligt mij dan ook uitstekend. Het prijskaartje van dertig euro lijkt echter wel erg stevig voor een simpel ogend spel. Hoog tijd dus om het eens stevig aan de tand te voelen.

De eigen leefomgeving

Het meest aantrekkelijke element van City Bus Manager is dat je jouw eigen stad kunt kiezen. Maar wat nou als ik in Lutjebroek of Sexbierum woon? Ja, ook dat kan je kiezen. Je kunt zelfs gaan voor iets aan de andere kant van de wereld, zoals een Zuid-Amerikaanse stad. Dit lijkt misschien te mooi om waar te zijn en dat is het ook een beetje. City Bus Manager is echt een management game, zoals veel voetbalmanagement games ook vaak zijn; je ziet eigenlijk niets van de stad, behalve de kaart. Je kunt dus niet het gevoel krijgen dat je echt met de bus meerijdt door de straten. Er is een hoofdkantoor met busdepot in een generieke omgeving en verder is er de kaart.

Toch is daarmee zeker niet alles verloren, want de kaart is behoorlijk accuraat. Zo begrijp het spel doorgaans goed welke straten een richtingsverkeer zijn, welke straten bijvoorbeeld voetgangersgebied en zelfs wat de snelheidslimiet is. Als hij een route kan plotten over de snelweg in plaats van een klein weggetje binnendoor, dan zal hij dat doen. Het spel maakt ook gebruik van gegevens over bevolking, want dichtbevolkte gebieden leveren meer passagiers op. Ook kun je zien waar echte winkels, bedrijven en eetgelegenheden (met de correcte namen) te vinden zijn en zijn straatnamen correct. Je kunt ook gebruik maken van informatie over de echt bestaande bushaltes en treinstations. Gaat het dan nooit mis? Nou, rond mijn stad Hoorn heb je een aantal treinstations, maar er is ook een museumtramlijn. Volgens het spel moet ik soms bussen inzetten als er werkzaamheden zijn op het spoor en dan ook naar de toeristische tramstationnetjes waar normaal alleen een stoomtram zou komen. Ik weet ook niet precies hoe oud het kaartmateriaal is, want ik werd er nog aan herinnerd dat de schattige kinderboerderij de Waalrakkers dit jaar gesloten is en toch nog in het spel zit. Ach ja, over het algemeen zijn de kaarten echt wel goed genoeg. Beter dan ik had verwacht.

Matige uitvoering

Hoe tof het concept ook is, het is de uitvoering waar de ontwikkelaar van City Bus Manager het heeft laten liggen. Het is echt een basale management sim. Je kunt vrij spelen of je kunt een van de slechts zes uitdagingen aangaan. Waarbij wel gezegd moet worden, dat je gemakkelijk de hele dag op een kaart kunt blijven spelen. Toch zal de verveling denk ik toeslaan, want zodra je echt jouw omgeving helemaal volgepland hebt en de uitbreidingen aan de kaart allemaal hebt ontwikkeld, dan zal je toch ergens anders aan de slag moeten gaan. Natuurlijk kan het ook leuk zijn om de bussen in Berlijn of Parijs te plannen, maar ik vond dat toch een heel stuk minder tof dan in het stadje waar ik alle buurten ken.

Het opbouwen van het hoofdkwartier laat bijvoorbeeld zien dat we te maken hebben met een weinig spectaculaire manager. Je kunt wat verschillende ruimtes bouwen en inrichten en je moet de juiste parkeerruimte en werkplaats voor de bussen inrichten, maar als je de mogelijkheden vergelijkt met zoiets als Two Point Museum, dan is het gebrek aan finesse bijna lachwekkend. Grafisch oogt het ook heel simpel en weinig aantrekkelijk en je hoort constant hetzelfde flauwe deuntje spelen. Er zijn geen stemmen, geen mooie effecten en zelfs de bussen rijden regelmatig recht door de slagboom of door elkaar heen. Dit was buiten de kaarten het enige stuk dat in 3D ontworpen had moeten worden. Dan had dat toch wel een stuk beter gekund? De afwerking laat overal te wensen over, want het spel zit vol gekke bugs. Quick resume werkt überhaupt niet en als je op pauze drukt, zonder op te slaan, dan komt niets meer in beweging.

Je kijkt dus veel op de kaart, maar echt heel helder wordt alles daar zeker niet weergegeven. De vage kleurtjes die worden gekozen voor de routes zijn weinig duidelijk. Ook kun je geen andere kaartlagen openen, om bijvoorbeeld een beter idee te krijgen van de vraag. Er was duidelijk geen oog voor detail. Het spel onthoudt bijvoorbeeld niet eens welke kleur bussen je steeds wilt hebben, waardoor je voor elke bus opnieuw een keuze moet gaan maken.

Onderaan de streep

Het managen van het personeel, de bussen en de routes is best leuk, maar ook niet super complex. Dat maakt natuurlijk wel dat het spel vrij makkelijk te leren is, waren het niet dat de besturing duidelijk ontworpen is voor een muis, waardoor je regelmatig aan het prutsen bent met de controller. Je moet natuurlijk winst zien te maken als busbedrijf en hebt grotendeels de vrijheid om zelf te doen wat je maar wilt. Zelfs in de scenario’s word je tamelijk vrij gelaten, maar wel met een opdracht en specifieke gebeurtenissen. Verder moet je zorgen dat je klanten tevreden zijn. Hoe vaak rijden de bussen en waarheen? Hoe groot moet de bus zijn die langs alle kleine dorpjes gaat? Welk personeel heb je nodig en wat moet alles kosten? Je moet ook zorgen voor een punctuele dienst en een goed niveau van comfort, anders krijg je negatieve reviews van klanten en dan neemt de bereidheid om met de bus te gaan af. Zo kun je bijvoorbeeld nieuwe bussen ontwikkelen, maar bijvoorbeeld ook de mogelijkheid om internet aan te bieden. Wil je dan van dat NS-internet dat niet vooruit te branden is, of echt een fatsoenlijke dienst?

Af en toe gebeurt er ook iets bijzonders, zoals een bedrijf dat een bus van je wil charteren of een school die graag op schoolreisje met de bus wil. Dit zijn leuke gebeurtenissen, want het gaat dan echt om daadwerkelijk bestaande scholen in jouw gekozen gemeente. Toch is het managen net niet complex genoeg. In een echt goed managementspel blijf je constant bezig en is er altijd wel wat te doen. City Bus Manager is vrij statisch: als alles goed op de rit zit, valt er verder weinig meer te beleven.